Milieuzake.org
feiten, getallen en opinies
Gas: een overzicht
U bent hier: inhoudsopgave - fossiele brandstoffen - gas: een overzicht
Afkorting of begrip onbekend ? Raadpleeg ons milieuwoordenboek !
Aardgasbellen in grondlagen (bron: Cloosterman, sept. 2022)
Conventioneel aardgas is vrij eenvoudig te winnen, zoals bv. het Groningse aardgasveld. Zie hier voor een overzicht van de voorraden wereldwijd.
Shaliegas daarentegen wordt gewonnen middels "fracking" van poreuze gesteenten.
Aardgas is een fossiele brandstof. Een fossiele brandstof is een energiebron die miljoenen jaren geleden uit fossielen zijn ontstaan. Fossielen zijn versteende planten- en dierenresten die al heel erg lang onder de grond liggen. Doordat deze fossielen aan hoge druk en temperaturen zijn blootgesteld, zijn er kolen en gas ontstaan.
Aardgas bestaat voornamelijk uit Methaan (CH4) en hogere koolwaterstoffen (zoals ethaan) en inerte gassen (zoals stikstof en kooldioxide). In de Nederlandse distributiegassen ligt het CO2 = kooldioxide-percentage tussen 0,9 en 8 (bron: Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen 26, ministerie van VROM, juni 2005). Aardgas uit het Slochteren veld in Groningen bestaat voor 81% uit methaan (bron: Gasterra).
Gas is een relatief schone fossiele brandstof
Omdat verbranding van gas schoner is dan verbranding van olie en veel schoner dan stoken op steenkool, zal gas belangrijker worden als brandstof voor energiecentrales.
"Groen" gas
Voor sommigen is conventioneel aardgas niet groen genoeg. Die willen dat we overgaan op "groen" gas, b.v. gemaakt uit bilologisch afval.
Jeroen Hetzler legt hier uit waarom hij dit een heilloze weg vindt en dat het zonde is om goed biologisch afval hiervoor te misbruiken.
Hij concludeert: "Ik kan niet anders dan concluderen dat groen gas de zoveelste hype is van Klimaatutopia. Het stemt soms tot meewarigheid hoe sommigen zich desondanks inspannen om dat Klimaatutopia aan te prijzen als het Aards Paradijs."
Literatuur:
Hetzler, Jeroen, Groen gas heeft toekomst ?, Climategate.nl, 2-11-2020.
AARDGAS IN NEDERLAND
Wordt in onderstaande brochuer (pdf-file) uitgebreid behandeld door Gasterra
Van het gas af ?
Anno 2018 gaan er stemmen op om aardgas-gebruik in Nederland uit te faseren, zowel voor de industrie als alle huishoudens. Dit, zogenaamd, om klimaatdoelen te halen, zoals onze afspraken in het kader van het akkoord van Parijs en - daar op volgend - Europeesch beleid om CO2-uitstoot te beperken en veel meer om te schakelen naar zgn. "duurzame energie".
Huishoudens zouden dan hun huizen beter moeten isoleren, zgn. "energie-neutraal maken" en die dan gaan verwarmen met zgn. elektrische aangedreven warmtepompen en als dat niet helemaal lukt met nog een extra - kleine- - en lawaaierig - CV-ketel. Dat zou allemaal bijzonder kostbaar worden voor die huishoudens en als dat onbetaalbaar blijkt zouden die huishoudens dan maar een hypotheek moeten nemen. Daar hebben de banken in principe wel oren naar, alhoewel ze vast niet iedereen een hypotheek zullen verstrekken. Voor vele huishoudens lijkt deze aanpak volstrekt onrealistisch en voor nog meer huishoudens ronduit ongewenst.
Daarom is Cultuur onder Vuur een petitie gestart: Stop de Groene Gekte: Geen Aardgasverbod !
Moeten de komende 30 jaar echt alle woningen van het aardgas af ?
|
<--------klik op de foto's voor een vergroting ------> |
 |
Syp Wynia, redacteur bij Elsevier, merkt op Twitter sarcastisch op: Ooit moesten we "De Gasrotonde" van Europa worden en nu wil "de politiek" opeens dat we in ons land "allemaal van het gas af " gaan. Maar die Gasrotonde moet geloof ik weer wèl blijven...... en we leveren nog wel heel veel gas aan het buitenland. Anno 2022 leveren we zelfs een belangrijk deel van ons geïmporteerde LNG aan Tsjechië, in het kader van Europesche solidariteit, nu Rusland haar leveringen grotendeels stopt.
|
|
Thoenes (2019) stelt (op Climategate.nl, 2-7-2019) dat er in Nederland geen praktisch alternatief voor gasverwarming bestaat: "Het idee dat we van het gas afmoeten is dus onzinnig. Dat er nu woningen worden gebouwd zonder gasaansluiting is onverantwoord".
Terwijl vele Europese landen, waaronder Duitsland, subsidies verstrekken om een gas-infrastructuur op te bouwen en gasgebruik dus stimuleren, heeft de Nederlandse polittiek bedacht dat ons land, met de beste fijnmazige gas-infrastructuur ter wereld, van het gas af moet. Niet lang geleden had de politiek de mond nog vol van Nederland als gasrotonde van Europa, maar daar hoor ik anno 2020 weinig meer over.
David Smeulders, hoogleraar energietechnologie aan de Technische Universiteit Eindhoven, heeft een alternatief programma hoe we in Nederland en Europa CO2-neutraal kunnen worden.
Volgens Smeukders zijn er drie criteria waar klimaatmaatregelen aan moeten voldoen.
1. Ze moeten CO2-uitstoot naar beneden brengen.
2. Ze moeten betaalbaar zijn.
3. Ze moeten technisch mogelijk zijn.
Volgens Smeulders voldoet stoppen met gas niet aan deze criteria: "Van het gas af is onzin".Hoe het dan wel moet ? Daarvoor presenteert hij een programma van 7 punten. Lees er hier en / of hier meer over en bekijk een intervieuw van Jort Kelder met Smeulders d.d. 1-2-2020: Waarom we juist niet van het gas af moeten, AVRO-TROS, Nu: Dit is de Dag.
Lees meer over de "van het gas af" - problematiek op onze webpagina 'Energietransitie".
 |
Maar ook in de USA zijn er diverse staten, waaronder het grote Californië, waar veel gemeenten menen hun burgers van het gas af te moeten halen. Wat dat voor consequenties kan hebben, b.v. bij de daar regelmatig massaal uitvallende stroomuitval , wordt uitgelegd door Mark Mathis in onderstaande video-presentatie d.d. 15-10-2019, waarvan de tekst hierbij is weergegeven. |
Have you heard about the blow the Berkeley, California City Council has landed on consumer choice? The city has banned natural gas in all new low-rise residential buildings. That means the new richy-rich of Berkeley will have to use an electric stovetop to cook their meals. No natural gas water heaters, furnaces, clothes dryers or barbeque grills either. Who cares, right? If the people of Berkeley want to cut off their access to natural gas, let ‘em. They will be the ones cooking dinner on an electric stovetop as they grit their teeth and green signal, right. That’s true, but this bad idea of cutting off the gas supply is spreading. About 60 other cities and towns across California are also considering building codes to promote electric appliances as a way to fight climate change. Entire states, such as New Jersey and Maine have plans to reduce or end the use of natural gas in all buildings. In many ways, it’s a lot like the so-called Green New Deal based upon the fanciful belief that most or even all electricity will soon come from wind and solar, and batteries will back up the entire system. It’s a ridiculous proposition, which we explain in our Battery Fantasy video. But if this trend continues life could get rough for the rest of us. In a worst-case scenario, the federal government might decide it’s a good idea to cut off residential natural gas. Or maybe the urge to bludgeon consumer choice rapidly spreads across cities and states. Either way, countless millions of perfectly good appliances would be scrapped, and a lot of people would have to upgrade their home’s electricity system. While this is going on, your local utility would need to make significant upgrades, the costs being passed on to you. And the national electric grid would also need to be massively expanded to increase generation, transmission, and distribution capacity. Again, those costs passed onto you. The Consumer Energy Alliance ran the numbers on only the swapping out of appliances and calculated it would cost households as much as five grand each. Even if full electrification was phased in over many years, these costs would still have to be paid. Here’s another not-so-small detail. Natural gas powers almost 70 percent of all commercial and residential appliances. Moving all that energy consumption to the electric grid is a recipe for disaster. Imagine what happens when the grid goes down in a city or region for days or longer following a harsh winter storm and there’s no gas to keep millions of homes warm. If you’re not perturbed enough already, check this out. Household CO2 emissions from natural gas in 2016 made up only four percent of the total, so this grandiose plan to take away your gas and electrify everything in every American home is targeting only a small percentage of emissions. And would it even work? No. Solar panels and wind turbines only produce electricity about 20 to 30 percent of the time. That means instead of using natural gas to directly cook your food and heat your home, most often it would instead be burned at a power plant, generating electricity to be sent down transmission lines and ultimately delivered to your electric appliances, which is less efficient. I should remind you that the Clear Energy Alliance is not convinced that carbon dioxide emissions are having all that much impact on the climate. So, to us, the entire idea is preposterous, unnecessarily dangerous, and is yet another assault on your right to choose how to live your life. For the Clear Energy Alliance, I’m Mark Mathis.
Literatuur over "van het gas af"
- Cloosterman, Ap, "Tegenwind" in gemeenteraad van Barneveld, Climategate29-6-2020 (met een heroverweging en wegenkaart naar fossielvrij in Nederland in 2025)
- Thoenes, D., Sprookjes rond een duurzame energievoorziening, Climategate.nl, 2-7-2019
- Walter, R., “Van het gas af” is en blijft onzinnig, Climategate, 19-3-2020.
Lees meer over de "van het gas af" - problematiek op onze webpagina 'Energietransitie".
"shalie gas" of "tight gas"
Naast de bovengenoemde conventionele gasvelden (klik hier voor een overzicht), is er in de wereld een gigantische hoeveelheid zgn. "shalie gas", gas dat zit in Shale, Engels voor Kleisteen. oftewel Leisteen. Dat gas kan alleen worden gewonnen met complexe technieken, die begin 21e eeuw beschikbaar zijn gekomen. Om dit gas boven te krijgen moet het gesteente gebroken worden. Dat kan door onder hoge druk een vloeistof met korreltjes in het gesteente te boren. Dit type gas kan vooral goed gewonnen worden in gebieden die zeer dun bevolkt zijn en waar veel water voor handen is. Mede daarom zal in Nederland slechts een heel klein gedeelte van het in principe aanwezige onconventionele gas gewonnen kunnen worden. Ook zit het onconventionele gas in Nedertland relatief diep, wat boren duurder maakt. In principe zit er vele malen meer onconventioneel gas in Nederlandse bodem dan er conventioneel gas zat in Groningse bodem. Energie Beheer Nederland (dat namens de Staat deelneemt in Nederlandse bodemschatten) denkt medio 2010 dat er ooit wellicht enkele honderden miljarden kubieke meters kunnen worden gewonnen, maar sluit niet uit dat het blijft steken op 25 of 30 miljard kuub. Dat is maar de helft van onze conventionele gasproductie in 2009. Het zal zeker nog 10 jaar duren voor dit gas kan worden gewonnen. In Nederland begint het bedrijf Cuadrilla in 2011 met proefboringen in Brabant. Misschien moeten we in Nederland niet treuren als we weinig onconventioneel gas gaan winnen. In Amerika is anno 2010 een film in voorbereiding, "Gasland" genaamd, die laat zien hoe dit boor- en inspuitingsproces verloopt, hoe de gesteentes a.h.w. "ontploffen" (hydraulic fractioning genaamd) en hoe dat van invloed kan zijn op o.a. de kwaliteit van het grondwater. Dat laatste kan leiden tot drinkwaterproblemen, zoals de trailer van deze film op dramatische wijze in beeld brengt.
In Amerika wordt tight gas anno 2010 al massaal gewonnen. Zoveel dat het land qua gas nu zelfvoorzienend is geworden. Dit heeft zelfs geleid tot een wereldwijde druk op de gasprijzen. Men denkt dat ook China op den duur zelfvoorzienend zal worden vanwege de winning van hun onconventionele gas. Gas uit het Midden Oosten kan dan richting Europa verkocht worden, wat Europa iets minder afhankelijk kan maken van Russisch conventioneel gewonnen gas. Dat geldt ook voor Polen waar naar schattingen uit 2011 ca. 5300 miljard m3 shaliegas onder de grond zit.
(Bronnen: FD, 4-5-2010; 29-5-2010; 21-6-2010, 23-5-2011).
Lees hier meer over shaliegas: technieken, voordelen, nadelen en en winning in diverse landen.
Vloeibaar gas (Eng.: liquified gas)
Als het gas uit de grond komt spreken we van vloeibaar natuurlijk gas = LNG (Engels: Liquified Natural Gas)
Als bijproduct van olieraffinage spreekt men in het Engels van LPG: Liquid Petroleum Gas
We kennen ook Butagas en Propaangas.
1 liter LPG zet uit tot wel ca. 240 liter gasdamp. Daarom kun je met een relatief kleine tank een auto ver laten rijden en met een gastank in de tuin een huis vrij lang verwarmen. Met 4 liter heb je dus al ca. 1 m3 gasdamp. Maar het heeft een hogere calorische waarde dan ons aardgas.
Lng is aan een spectaculaire opmars bezig.
Gas was altijd een product, dat voornamelijk via pijpleidingen vervoerd werd. Door het vloeibaar te maken kan het met tankers worden vervoerd en is een wereldwijde markt ontstaan. Het gas kan nu naar plekken worden gebracht waar het niet rendabel is om het via pijpleidingen naartoe te brengen.
Vloeibaar gas wordt overal gebruikt waar geen gasleidingen liggen. Wereldwijd worden steeds meer LNG schepen gebouwd en aanleg-terminals in de havens aangelegd.
Shell, de grootste LNG-producent ter wereld, investeert 12 miljard euro in een Canadese gasfabriek, de grootste investering in Canada ooit, zo werd in oktober 2018 bekend gemaakt.. Ook voor Shell is het bedrag enorm, maar niet uniek. De Brits-Nederlandse olie- en gasgigant investeert al jaren fors in gasproductie, vooral in vloeibaar aardgas, lng genaamd.
Lees onze andere webpagina's over gas
Gasleidingen
Gasproductie
Gasverbruik
Gasvoorraden wereldwijd
Russische gasleidingen door de Oekraïne en Wit Rusland:
een bron van conflicten
Schoner gasverbruik
Shalie gas (Eng.: shale gas of tight gas)
Van het gas af
Vloeibaar gas: vervoer en distributie
klik op de foto voor een vergroting
Historische aandelen van olie- en gasbedrijven:
- historische aandelen van bedrijven in olie, gas en pijpleidingen (wereldwijd)
- historische aandelen van bedrijven in olie, gas en pijpleidingen (uit de USA)
- historische aandelen van bedrijven in olie, gas en pijpleidingen (uit Nederland)
Literatuur:
Furfari, Samuel en Préat, Alain, Kan Europa zonder Russisch gas ?, Climategate.nl 7-4-2022.
Deze website is een activiteit van dr. Hugo H. van der Moles, Copyright 2007 e.v.
Follow@plattezaken en Facebook of Linkedin
Mail ons uw commentaar, aanvullingenen en correcties !